„Mirat-ül
İrfan“
(Şeyh Muhyiddin İbn-i Arabi hazretleri)
Hamd Allah'a aittir!
Ondan ötürü ki: O'nun vahdaniyetine gölge düşürecek bir KABL; yani EVVEL
yoktu.
Çünkü KABL; yani EVVEL, "O" idi.Keza bir
BAAD de; yani: „O“nun zatına ve sıfatına leke sürecek bir
BAAD; yani SON da yoktu.Çünkü son dahi „O“ idi.
Aynı şekilde O´nu, bir evveliyet ile tavsif etmek mümkün
olamaz.Keza: „O“nu bir
baadiyet; yani: son ile de tavsif etmek mümkün değildir.Ve ne üst ne de alt. Bu vasıflar da
„O“nun şanına yakısmaz. „O“nun zatı için: Bir yakınlık düsünülemez.Uzaklık da öyle. Hele bir
şekil? Asla!.. „O“ndan, bir zaman mefhumu ile
haber sormak da imkansızdır.
Hasıl-ı kelâm: „O“nun için ne vaktin,ne zamanların,ne yerin,ne altın,ne de üstün,ne de "O"nunla beraber bir mevcudun varlığı düşünülebilir.„O“nu istiab edecek; yani: içine alacak ve barındıracak bir mekan da düşünülemez!
***
Evet „O“, yukarıda anlatıldığı gibi idi. El'an; yani, şu anda dahi öyledir.Yüce Allah, öyle bir varlık idi ki: „O“nunla beraber bir sey yok idi.. El'an: yani, şu anda dahi öyledir. Yani: VAHİD..Yani Birinci.. Ama sayı ve hesap ile değil..
* * * * *
Özel Not -1-
"Evet, o mutlak ve kesin gerçek, Rasûlullâh (aleyhisselâm)’ın açıklamasına göre şudur:
“ALLÂH vardı ve O’nunla birlikte hiçbir şey yoktu!..”Yani âlem, insan, varlık, melek, cin, ins vs. yoktu... Sadece Allâh vardı!.. Açıklamadan çıkan birinci mânâ bu!.. Ama aynı cümleden anlaşılan başka mânâlar da var elbette...Hz. Âli’ye geliyor ve diyorlar ki; Rasûlullâh şöyle buyurdu...“Allâh var idi, O’nunla beraber bir şey yok idi.”
Hz. Âli, bir an duruyor ve;“El AN öyledir!..” diyor.
Kaynak: “El
An” Ne Hâlde..?" , "Kendini tanı!" kitabından, Ahmed Hulusi
* * * * *
Yüce Allah, zatında ve sıfatında münferittir. Ama, bir ferdaniyet
mefhumunu düşündürecek belirti olmadan. „O“, isim ve müsemmadan
terkib edilip bir araya gelmiş de değildir. Çünkü: isim de müsemma da „O“dur.İsim onun gayrına mal edilemez..
Çünkü: „O“nun gayrı diye bir sey yoktur.
İşbu sebepten: isim de müsemma da „O“dur.
Evvel „O“dur. Amma bu evveliyet için bir baslangıç
düşünülemez. Keza Ahir de „O“dur.Ama bu ahir için bir bitiş tevehhüm eylenmesin. Yani: Bitiş diye bir şey yoktur. Aynı şekilde
zahir de „O“dur. Ama şöyle veya böyle; diye
bir zuhur vasfını tabir de mümkün degildir. Keza batın da „O“dur. Yani:
Gizli. Ne var ki; bu gizliliği de anlatmak için herhangi bir vasfa büründürmek mümkün değildir. Taayyünatın, yani: Herhangi bir şeyin
kendi başına oluşu ve başkasına benzeyiş şekillerinin tümü „O“dur.
Varlıgın ilk harfi, keza „O“dur. Yani Varlıgın başlangıcı.Keza sırrın
başlangıcı da „O“ na varır. Aynı şekilde ahirin, yani: Sonun harfi
de yine „O“dur.. „O“nunla başlar. Yani: „O“nun baş harfi ile.. Böylece ahirin de sırrı „O“ olmuş olur .
* * * * *
Özel Not -2-
Hadid suresi,3:
“HÛ”dur,
Evvel, Âhir, Zâhir, Bâtın (“HÛ”dan
gayrı olarak hiçbir şey yoktur)! O Bi-küllî şey’in (Esmâ’sıyla her şey’i yaratmış olan olarak) Aliym’dir
(Bilen’dir şeylerin tamamını)!"
Kaynak: http://www.ahmedhulusi.org/tr/kuran/057-hadiyd-suresi
* * * * *
ZAHİR harflerinin tüm varlığı „O“nunladır.
Yani: „O“nun ismidir.İsmi ise,
„O“nun ZATına çıkar.BATIN harflerinin varlığı da
"O"nunla vücud buldu.Çünkü bu da "O"nun bir ismidir.Sıfatıdır.Hasıl-ı kelâm: Evvel,ahir,zahir,batın yoktur;
ancak, „O“ vardır.
“Evvel,ahir,zahir,batın yoktur; ancak, „HU“ vardır.”
Şunu da unutmamalı ki: sayılan harflerin hiç biri „O“nun varlığına kayıp gitmemiştir. Keza, „O“nun varlığı da bu harflere kayıp gelmemiştir.Ne gelmek vardır; ne de gitmek. Bütün bu manaları, anlattığımız şekli ile anla ki: Hululiye mezhebinin düştükleri hataya düşmeyesin!
***
„O“, eşyalardan her hangi bir şeyde olamaz. Aynı
şekilde,herhangi bir şey de „O“nda değildir.
Yani: ne bir giriş var;ne de bir çıkış..
***
Bu durumda, anlatılan manaya uyan odur ki: „O“nu
anlattığımız vasıfla anlayasın.İse anlatılan manaların dışında hiç bir şeyi karıştırma..
Şöyle ki:
İlmin delaletini bu manada kabul etme..
Aklın, yararlı olacağını sanmayasın.
Fehim, bu makamda hiç bir iş göremez..
Hele vehmin bu durakta sözü dahi edilmez ..
His, yani: Duygu; ancak dış alemde sözünü geçirebilir.Yüce „O“, atıl batıl kalır.
Dış göz nedir ki?.. O da bir iş göremez. Keza, batın gözü de.. İdrâki de bırak.. Onu bir kalem geç..
Şunu unutma ki:
„O“nu, ancak „O“ görebilir..
„O“nu, ancak „O“ idrak edebilir..
„O“nu, ancak „O“ bilebilir..
„O“nu, ancak „O“ idrak edebilir..
***
Yani: Yüce Allah, kendisini kendi özü ile anlayabilir.
***
Burada özet olarak anlatılmak istenen mana şudur: „O“nu, „O“ndan gayrısı göremez. „O“nu, „O“ndan
gayrısı idrak edemez.Öyle ki: Tek kişi.. tek
kişi dahi bu mananın dışında bir şeye sahip olamaz..
***
Yanlış anlaşılmasın: „O“nun
ZATında bir hicabı vardır; yani perdesi. Ne var ki bu perde "O"nun vahdaniyetidir. Yani: Birliği! Tekliği!.. Başka değil. Kendi hicabından baska bir şey
„O“nu perdeliyemez! Şöyle ki:
„O“nun varlığı vahdaniyeti ile gizlenir. Ama şekilsiz, keyfiyetsiz.
„O“nu hiç kimse göremez. Ama hiç
kimse.. Ne, yeni bir şeriatle gelen mürsel Nebi; ne bir veli,Allah dostu. Ne de, „O“ na yakınlığı olan bir melek.. Bu da, „O“ na karşı, kendiliğinden bir marifete sahib olamaz.
***
Özel Not -3-
Okuma tavsiyesi "Zulmet perdeleri ve Nûr perdeleri"
***
„O“nun Nebi´si, „O“dur. Yani: Kendisi, „O“nun risaleti „O“dur.
Yani: Resulu „O“ dur. Yani, kendisi! „O“, bir Resul gönderdi: Kendisinden; Kendisiyle, Kendisine!! „O“, bir Resul gönderdi: Kendisinden,Kendisiyle, Kendisine!..
***
Özel Not -4-
Ahzab suresi/40:
"Muhammed,sizin ricalinizden birinin babası değildir!.. Fakat Allâh Rasûlüdür; Nebilerin Hâtemidir (zirvesi - sonuncusudur)... Allâh, her şeyi (B sırrınca) Aliym’dir."
Kaynak:
http://www.ahmedhulusi.org/tr/kuran/033-ahzab-suresi
***
Ne sebep, ne vasıta.. Bunlar yok. Çıkar bunları aklından. Resulu gönderen. Resulun getirdikleri. Resulun kendisi,ve Resulun geldiği kimse..Bunların hepsi AYNI VARLIKtır; TEK şeydir. Aralarında hiç bir fark, değişiklik ve ayrılık yoktur. Bir beka vücudunun harflerini düşünün. Bu onun varlığıdır; vücududur. Başka yok! „O“nun gayrı için bir vücud düşünülemez. Hatta yokluğu da; yani: fenası da hatta ne ismi, ne de müsemması düşünülebilir.Sakın ha,çok sakın. Bu manaları inkara kalkmayasın; sonra yanarsın! Çünkü delilimiz kesindir; sağlamdır. Çünkü Resulüllah s.a. efendimiz şöyle buyurdu: "Bir kimse ki, nefsini bildi; gerçekten Rabbını bilen o oldu!" Çünkü Resulüllah s.a. efendimiz söyle buyurdu: "Rabbımı, Rabbım'la bildim.." „O“na, Allah-ü Taala salât ve selâm eylesin. "Bir kimse ki, nefsini bildi; gerçekten Rabbını bilen o oldu .." "Rabbımı, Rabbım'la bildim.."
***
Durum anlatıldıgı gibi olunca: Düşün.. Sen nesin? Şüphesiz; sen, sen değilsin..
Sen „O“sun.. Ama sen, sen olaraktan değil!..
„O“, bir giriş şekli ile sana dahil değildir. Ama, bir çıkıs
şekli ile de, senden hariç değildir.. Keza; sen de „O“nun haricinde
değilsin.
Bu anlattıgım mana ile: Senin mevcud olduğunu kasd etmiyorum.. Keza sıfatını da..
Şunu anlatmak istiyorum: sen hiç bir zaman var olmadın. Sen hiç bir zaman var olmadın!.. Olman da mümkün değil.. Her şeyi bir yana at..Hiç bir şeyle olma!.. Hatta sen, sen olma!.. Hele nefsinle hiç olma!..Onunla, yani: Hak'la da olma. Hatta, „O“nda da olma. „O“nunla birlikte de olma.. Fakat, şunu da unutma ki: Sen, ne bir fanisin; ne de bir mevcud.. Sen „O“sun ; „O“ da sen.. Sen,ne bir fanisin; ne de bir mevcud..
Sen „O“sun; „O“ da sen!..
Bu arada şu manayı da anla: Allah-ü Taâlâ alemlerden hiç birine muhtaç değildir;
GANİdir.. Bunun böyle olması için ne bir illet lazım gelir; ne de bir sebep..
***
Özel Not -5-
Ali İmran suresi 97:
...feinnAllahe Ğaniyyün anil alemiyn...
...muhakkak Allah âlemlerden Ganî'dir !...
***
Şimdi.. Varlığını ki, anlatılan manada anladın.. Yani varlığına karşı bir irfan duygusuna sahib oldun: Şüphesiz varlık yönü ile Allah-ü Taâlâ'yı anladın sayılır..Yani: „O“na karsı bir irfan duygusuna sahib oldun demektir. Anlatılan bu mananın dışında her şey, boşuna sayılır.
Yani: Faydasız.. sıfır.
***
Bu manada, ârif zatların pek çoğu: yüce Allah'a karşı marifet duygusunu, varlıgın yokluğa geçisi ile hasıl
olacağına kail oldular. Yani: Marifet duygusunu fena haline izafe ettiler.. Sonra.. Fenadan da geçtiler; fenanın, yani yokluğun da
ötesinde aradılar. Kanaatları buydu. Halbuki bu duygu; açıktan bir yanlıştır ve bir yanılmadır! Sebebine gelince:
Allah'a karşı marifet duygusu; ne varlığın fenasına, ne de bu fenanın da fenaya varmasına bağlıdır. Yani:
Ne Mevcud varlığın yok olmasına, ne de bu yok olmanın da yok olmasına bağlıdır.. Hiç bir zaman irfan duygusu; anlatılan
hallerle elde edilemez. O şey ki, hiç bir şey degildir; ona bir vücud, yani varlık verilemez. Sonra.. o şey ki varlıktan yana bir nasibi yoktur; onun için de bir fena hali
olamaz. Ancak fena hali; bu varlığın isbatından sonra gelebilir. Ki, fenaya müncer olacak bu varlık, bir yönüyle mevhumdur. Şimdi kendine gelmek zamanıdır!...
Sen ki: kendini ne bir varlığa sahip, ne de bir fena haline varacak biri bildin..
Ve bu manada bir marifet duygusuna sahip oldun.. İşte o zaman: Yüce Allah'ı gerçekten anladın sayılır. Yani : Marifet sahibi oldun; demektir.Bu mananın dışında bir sey ummak boşunadır..
***
Şimdi.. Marifeti, yani: Allah-u Taâlâ'ya karşı irfan sahibi olmayı vücudun yokluğa gitmesinde beklemek üzerine
bir sözümüz var.. Keza, fenanın da fena bulması üzerine..
Kısaca diyelim: Bu, şirkin; yani; Hak varlığa ortaklığın bir isbatıdır.. Yani: Arada bir yabancı varlığı kabul
etmektir..
Halbuki Resulüllah s.a. efendimiz :
"Bir kimse ki, nefsini
bildi; gerçekten Rabbını bilen o
oldu.."
Buyurdu.. Ki, bu manadaki inceliği anlamak gerek..
***
Özel Not -6-
"Kaldır kendini aradan, ortaya cıksın yaradan!" Yunus Emre
***
Bu arada hiç bir yabancı görmemek gerek. Zira,bir yabancının isbatı neticede onun yok edilmesini güçleştirir. Sebebine gelince: "Bir şeyin sübutu gerekmeyince onun fenası da gerekmez." Kaidesi esastır. Bu durumda sana düşen odur ki: Ne bir şeyi yok göresin; ne de var..
***
Senin bu mevhum varlığın bir şey olma, vasfına dahi haiz değildir.Madem ki, o varlığın böyledir;yani: Bir şey değildir; o halde o:
hiç bir şeye izafe edilemez. Yani: Bağlanamaz..
Ne bir faniye;ne de bir faninin gayrına. Ne mevcuda; ne de maduma. Yani: Ne varlığa,ne de yokluğa. İşte.. Resulûllah s.a. efendimiz gerçekten de bu manaya işaret etmektedir.
Şöyle ki: Sen şu anda madumsun. Yani: Yoksun.. Nasıl ki daha önce de yoktun.. Yani:
"Ol.." emri gelmeden evvel..
(“Sen şu anda Yoksun!..”)
***
Şu manaları da unutma: Ezel şu andır.Ebed, şu andır.Kıdem, şu andır.
Yani: Ezel, ebed, kıdem şu içinde bulunduğumuz ve göz açıp kapayacak kadar bir zaman içinde elden çıkardığımız vakte sığdırılmıştır. İşbu vaktin
içinde, kendini ara.
Unutma ki: Bütün bu gelip geçen anlarda Hakkın gayrısı yoktur..
***
Şimdi anlatacaklarımızı da iyi anlamaya çalış:
Allah: Ezelin vücudu „O“dur; yani, varlığı.
Allah: Ebedin vücudu „O“dur; yani, varlığı.
Allah: Kıdemin vücudu „O“dur; yani, varlığı.
Bütün bunları anlamaya çalışırken, sakın; ezele, ebede ve kıdeme kendiliğinden bir varlık vermeyesin!!.. Anlatmaya çalıstıgımız bu mana doğrudur. Eger
doğru olmasaydı; Allah-u Taala “TEK” ve saltanatında ortaksız
olamazdı.Halbuki, „O“nun şanına yakışan TEK olması ve varlığında ortağı
olmamasıdır.
***
Muhal olarak „O“na bir ortak düşünülürse,şöyle olması
gerekirdi:
„O“nun ortağı „O“ olurdu ki; kendine has bir varlığı var. Ama Allah'ın varlığı ile var değil..
Bir kimsenin veya her hangi bir şeyin böyle olduğunu düşünün: Bu takdirde o, Allah'a muhtaç olmaz; ikinci bir Rabb olur. Yani: Allah!? İşbu oluş, muhaldir. Allah-ü Taâlâ'nın, mülkünde ve saltanatında ortağı yoktur. Benzeri yoktur. Dengi yoktur.
***
Özel Not -7-
İhlas Suresi -4-
“ve LEM YEKUN LEHU KÜFUVEN AHAD'dır!..”
***
Bu manalar açısından bakılınca: Her kim; Allah ile beraber, Allah'tan bir parça veya Allah'ta
herhangi bir şeyi görürse, halbuki o şey, bir Rabb olması yüzünden Allah'a muhtaçdır, şüphesiz anlatıldığı gibi görülen bir şey, Allah'a ortak
edilmiş olur.Halbuki o şey, her hali ile Allah'a muhtaçtır. Bu arada; herhangi bir şey için, aslında iyi olmayan şöyle bir cevaz yolu akla
gelebilir. Mesela: Herhangi bir sey, Allah ile beraberdir. Kıyamı; yani, durumu kendisiyledir; yahut Hak iledir. Bu şekilde değil
de Kendi varlığından geçmistir; yani, fena bulmuştur. Yahut Allah ile olduğuna göre onun varlığında fena bulmuştur; yani, yokluğa
ermiştir. İşbu düsüncelerin tümü, çok çok uzaktır. Bilhassa, marifet; yani:
kendini bilme kokusu alanlar için.
Sebebine gelince: Her kim Hakkın gayrı bir şeyin mevcut olduğuna yol verir; sonra da onunla kaim olduğuna kail olursa, sonra
fena bulacağına, sonra fenasından da fena bularak kendinden geçeceğine inanırsa, İşbu durum çok tehlikelidir... Çünkü, bu fena halini zincirleme devam etmiş olur. O şekilde devam ettirmiş olur ki: Haşa Hakkın yokluğuna kadar gider!..
Bu düşüncenin sonucunu kısaca diyelim: Peşpeşe şirk içinde şirktir. Hele nefsini bilmek yönünden hiç faydası yoktur. Bu düsüncenin sahibi Müşriktir.
Ne Allah'a karşı bir irfan duygusuna sahip olabilir; ne de nefsini anlayabilir.
***
Şimdi: Anlatılan bu manalar karsışında, bazı sorular sorulabilir. Mesela, biri çıkar; şöyle sorar:
Soru: "Bu, birbirine giren mana yolları arasında; nefsi bilmenin ve Allah'a
ârif olmanın tam yolu nasıl bulunur!.." Bu sorunun cevabı şu olur: "Yol birdir. Nefsi ve yüce Allah'ı anlamaya götüren
yol ise... Bilesin ki: Allah var idi; onunla ikili bir şey yok
idi..."
Burada:
- idi...
Şeklinde kullanılan edat mefhumundan bir zaman manası çıkarmamalı. Yüce Allah şu anda dahi öyledir. Yani: Yüce Allah var ve onunla
ikili bir şey yok. Yüce Allah var ve „O“ nunla ikili bir şey yok...
***
Bu arada; bir başkası da söyle diyebilir:
"Görüşüm odur ki: Nefsim, Allah'ın gayrıdır.Yine görüşüm odur ki: Allah nefsim değildir..."
Bu sorunun cevabını; yukarıda geçen Hadis-i Şerifteki NEFS kelimesinin kısa bir
tarifini yaparak vermek mümkündür. Orada sözü geçen nefsi; başka manada almak gerek! Ki o senin ÖZ varlığındır;
hakikatındır! Yoksa: O; levvame, emmare ve mutmainne isimleri ile
anılan nefis değildir. Belki de; orada NEFS kelimesi ile işaret edilen mana,
ZAT-ı İLAHi'nin tüm olarak yabancısı olanlardır. İşbu manayı Resulallah s.a. efendimizin su
münacaatından da anlayabiliriz:
"Allah'ım, eşyayı bana olduğu gibi göster."
Burada eşyadan, yani, şeylerden murad: Zat-ı ilahi'den gayrı olan
şeylerdir. Bu manayı açıklamak gerekirse; şöyle diyebiliriz:
"Allahım, masivanı; yani, zatına yabancı olan seyleri bana anlat ki:
Bileyim.Eşya, nasıl şeydir? Tanıyayım. O SEN misin Yoksa gayrın mı?
Ve o şeyler kadim midir? Baki midir. Yoksa fani mi?"
Şüphesiz, Allah-ü Teala, ona nefsini gösterdi,yani: ÖZ varlığını. Ama, masivaya, yani, zatına yabancı herhangi bir şeyin varlığı olmadan. İste bundan sonradır ki: Resulullah s.a.
efendimiz eşyayı olduğu gibi gördü. Yani: Eşyanın hakikatını,özünü!
Gördü ki:
Onların özü, zat-ı ilahi'nin ta
kendisidir! Ama, bu manada ne bir şekil var; ne de, bir zaman ve mekan mefhumu. Eşya, yani şeyler; adı nefse de verilebilir; nefsin gayrı
olan herhangi birşeye de. Çünkü: Nefsin varlığı ve eşyanın varlığı; bir şey olma yönünden iki şeyden ibarettir. Ama, aslında ikisi birbirine bağlıdır. Her ne zaman
ki eşya bilinir; dolayısıyle yüce Rabb, bilinmiş olur. Bu manayı şu cümle ile bağlayabiliriz: Bir kimse vardır; kendisini Allah'ın gayrı sanır, halbuki o,
Allah'ın gayrı değildir..!!
Sana gelince:
Öyle bir haldesin ki; „O“ na, yani Allah'a karşı bir irfanın yok. Bilemiyor ve anlayamıyorsun. Halbuki, „O“ nu görmektesin. Sonra
„O“ nu gördüğünü de bilemiyorsun!..
***
Önce bir keşif lazım. Ve sen bu keşfe sahib olmalısın. İsbu keşiften sonradır ki, bileceksin: Sen
Allah'ın zatına yabancı değilsin! Yine bileceksin ki: Maksudun sensin. Ve sen: Fena bulmaya muhtaç değilsin. Ve sen: ne gelensin, ne de giden..
Bulunduğu yerde kalansın.
Ama, zamansız ve mekansız. Hatta, AN mefhumu bile silinmiş! İsbu mana daha önce de
anlatıldı. Sonra:
Yine o keşiften sonradır ki anlayacaksın „O“ nun bütün sıfatları sana sıfat olmuş!
Böylece:
Dışına baktığın zaman „O“ nun dışını göreceksin. İçine baktıgın zaman da „O“nun içini göreceksin. Yani senin zahirin „O“ nun zahiri; senin batının „O“ nun batını olacak!
Keza:
Evvelini, onun evveli olmuş bulacaksın.Ahirini, onun ahiri olmuş bulacaksın.Bütün bu manalarda en ufak bir şek ve şüphe yoktur. Sıfatınla, onun sıfatını göreceksin; zatınla da onun zatını göreceksin! Ama, bütün bu manalarda senin
„O“ olmaya en ufak bir yakınlığın yoktur.
Keza „O“ nun da sen olmaya bir yakınlığı yoktur.Ne az, ne çok.Hasıl-ı kelam: Her şey, bir şey olmama yönündedir; ancak, „O“nun pak yüzünden gayrı.Zahirde de böyle; batında da böyle.Yani mevcud varlık yoktur; ancak „O“ vardır.
***
Özel Not -8-
„La ilahe illaAllah“
„Lâ ilahe – ilah, tanrı, çok varlıklar, Allah´dan ayrı gayrı birşey YOK
illa - sadece, ancak..
Allah - ALLAH!“
***
Hatta, „O“ nun gayrı için bir varlık düşünülemez ki; yok olabilsin. O
halde, helak de yok; çünkü, yabancı yok. Bu durumda ortada sadece "O"nun yüzü
kalmaktadır.Yani: Eşya.. Eşya ise, ancak onun yüzüdür; pak vechidir..
***
Özel Not -9-
Bakara suresi -115-
„..feeynema tüvellu fesemme VECHULLAH..“
“ne yana dönersen Vechullah karşındadır (Allah Esmâ'sının açığa çıkışıyla karşı karşıyasın)!“
Özel Not -10-
“Fe eynema tuvellu fesemme vechullah!” ayeti nasıl nazil oldu?
Kütüb-i Sitte:
Âmir İbnu Rebi'a (radıyallahu anh) anlatıyor:
"Biz karanlık bir gecede Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) ile birlikte bir seferde idik. Kıble istikametini bilemedik. Herkes kendi istikametine yönelerek namazını kıldı. Sabah olunca durumu Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'a açtık. Bunun üzerine şu âyet indi:
“..Fe eynema tuvellu fesemme vechullah!“
"NE YANA DÖNERSEN ALLAH’IN VECHİNİ GÖRÜRSÜN“ (Bakara, 115)
***
Burada bir misalle ise tekrar girmek gerek. Şimdi bir kimseyi düşünün; bir şeyi bilmiyor; sonra, o şeyi biliyor. Şüphesiz; böyle bir kimse, o,
sonradan bildiği şey yolunda varlığını yokluğa gömüyor. Ancak, cehlini eritiyor.Yani: Bilğisizligini.Varlığına gelince; o BAKİdir. Hem de değişiksiz. İşbu bilgi sonunda; varlıgı bir başka varlığa dönüyor. Bir başka varlıkla var oluyor.
Ama bu oluş ne bir terkipdir; ne de bu çeşitten bir başka şey.Buraya kadar anlatılan manayı, bir inkarcının varlığı da değistiremez. Bir inkarcı bulun; bir
de irfan sahibi getirin: Aynı varlıkla vücud sahibi bulacaksınız.Bu durumda; ne inkarcıdan bir çıkış vardır; ne de irfan sahibine bir giriş. İkisi arasındaki fark:
Sadece bir cehlin ortadan kalkması veya kalmasıdır.
Başka yolu yok.
***
Hiç sanmayasın ki bir fena bulmaya, yani yok olmaya ihtiyacın var.Fena haline, yani, yok olmaya muhtaç olduğunu düşün. Bu, olmaz ya;
neyse.Bu durumda sen, Hakka bir hicab ve bir perde olursun. İşbu perde ise; Allah'ın gayrı olmuş olur. Bu durumda; o perde haline, galip gelecek ve onu
atacak bir şey lazım gelir.Böyle olacak ki; Hakkı görmek mümkün ola. Bu mana, yani: perdeye ihtiyaç hali ve onun giderilmesi için aranacak çareler boşunadır.Sebebine gelince: bu
tayin edilen yön; yalandır ve yalnıştır. Çünkü biz hicap durumuna işaret ettik ve dedik:
"Onun varlığı, vahdaniyeti ile gizlenir”. Ama, şekilsiz,
keyfiyetsiz. Bu yönde başka bir mana düşünülemez; yoktur da.
***
Anlatılan halin bir icabıdır ki; hakikate eren bir kimsenin:
"Ben Hakk'ım.." demesi, caiz olur. Keza, o hakikate eren kimsenin:
"Özümü takdis ederim; şanım ne kadar yüce.." demesi de caiz olur. Anlatılan hakiki hale vasıl olan birini düşünün. Vasıl olduğu anda görecektir ki; kendi
sıfatları, ancak Allah'ın sıfatlarıdır. Zatı da, Allah'ın zatı! Ama, hiç bir yeni oluş
yok. Ne zatta; ne de sıfatta. Yani: Allah'a duhul yönünden. Yani: „O“ndan huruç yönünden. Kısacası: Ne giriş var; ne de çıkış. Ama, hiç mi hiç. Sonra O vasıl olan kimse
Allah'ta fena bulmuş da değildir; keza beka bulmuş da değildir. O, kendisini görecektir ki; hiç olucu bir şey değil.. Keza, olmadı da.. Sonra, fena hali de böyle..
Yani: fenası da yok. Sebebine gelince: Nefs, diye bir şey yok; anca „O“nun
NEFSi vardır. Yani: „O“nun nefsi. Varlığın özü. Aynı
şekilde vücud diye bir şey de yok; ancak „O“nun vücud varlığı vardır. Anlatılan bu manaya işaret olarak
Resulullah s.a. efendimiz şöyle buyurdu:
"Dehre -zaman'a- sövmeyiniz; çünkü
Allah-ü Taala, o
dehr'dir.." Burada işaret edilen mana şudur: Dehrin vücudu Allah'ın vücududur.
Allah-ü Taala; kendisine bir ortak, dengi ve benzeri bulunmasından yana yücedir, paktır.
***
Mana hedefimizi tayin yolunda,bize çok yarayacak bir rivayet vardır. Şöyle ki ; Allah-ü Taâlâ kuluna buyurdu: "Ey
kulum, hasta oldum; ziyaretime
gelmedin.Sana dilendim; vermedin.."
İste bu manada işaret ediliyor ki: Hakkın vücudu dilencinin vücududur. Hastanın vücudu da; yine Hakkın vücududur. Kısa
keselim: Hepsi aynı varlık. Şimdi bu mana kapısından içeri girebiliriz. Hakkın vücudu, hastanın vücudu nasıl oluyorsa. Dilencinin
vücudu Hakkın vücudu nasıl oluyorsa. Evet. Bu mana, nasıl caiz ise. Yine caizdir ki: Senin vücudun da, „O“nun vücudu ola. Ve bütün eşyanın vücudu da, yine Hakkın vücudu ola.
***
Araz, cevher ne varsa;yani: Öz çekirdek ve bu çekirdeklerin sonradan meydana getirdikleri.
Ki bunlara:
"Mükevvenat.. "
Tabir edilir. Bütün bunlar Hakkın vücududur; varlığıdır. Bütün bunların sırrı, bir zerrenin sırrında saklıdır. Zerrelerden, herhangi birinin sırrı çözülsün: İste o
zaman görülecektir ki; bütün mükevvenatın sırrı meydanda. Zahiri yönden de böyle, batıni yönden de böyle. Yani: içeride de böyle; dışarıda da böyle. Hulâsa: Değişen
hiç bir sey yok.
***
Ne bu alemde; ne de bu alemin bitişiyle başlayacak olan ebedi alemde, Allah-ü Taalanın gayrını göremezsin. İsmi ve müsemması ile; her iki alemin
vücududur; varlığıdır. Bu, bir
gerçektir. Elbette öyle olması lazım gelir. Anlatılmak istenen mana odur ki: Her iki alemin ismi, müsemması, görünen çehreleri ile hep Allah-ü
Taala'dır. Bu manada, şek ve şüphe izi aranmamalı..
***
Bu açıdan bakılınca: Allah-ü Taala'nın hiç bir şeyi yaratmış olduğunu göremezsin..
“Allah-ü Taala'nın hiç bir şeyi yaratmış olduğunu göremezsin!..”
***
Özel Not -11-
“ALLAH´tan meydana gelmiş hiç birşey yoktur!”
Üstad Ahmed Hulusi, “Hz.Muhammed´in açıkladığı ALLAH” kitabından.
***
Bu, kesin bir hükümdür.Ancak, „O“nun için söyle bir görüşe sahip
olabilirsin: „O“, an mefhumu ile anılan zamanların her birinde; biri diğerine benzemeyen, başka şan ve
bir başka şekil almaktadır. Şöyle ki: Varlığını izhar eder, sonra gizler..
Ama ne izharında, yani, açığa çıkmasında; ne de gizlemesinde bir şekil ve keyfiyet vardır. İşbu hal, "O"nun şanına layıktır. Çünkü: Evvel, ahir, zahir, batın hep „O“dur! „O“, birliği ile zahir oldu. Açığa çıktı. „O“, tekliği ile batın oldu. Gizlendi. „O“, zatı ve kayyumiyet sıfatı ile, evveldir. „O“,
deyumiyet sıfatı ile de ahirdir..
***
Evvel, harflerinin varlığı odur. Ahir, harflerinin varlığı odur. Zahir, harflerinin varlığı odur.
Batın, harflerinin varlığı odur. Hasıl-ı: İsmi ve müsemması ile, anlatılanların tümü "O"dur..
***
Anlatılanların hiç biri garipsenmemeli. Alışılmalı. Bu arada şu kıyas bir yardımcı olabilir. Mesela: Madem ki,
„O“nun varlığı mutlaka gereklidir; arada, „O“na yabancı bulunmaması da gerekli olur.
***
Bir kimse vardır; sanır ki kendisi Hakkın gayrıdır; ama bu olamaz. Sebebine gelince: Allah-ü Teâlâ bir gayrı olmaktan yana tenzih
edilir. Gayrı ne demek? Elbet gayrı da "O"dur.. Ama, bir gayrı şeyin varlığı
"O"nunla olmadan.. "Gayrı.. " Olarak anılan şeyin de varlığı şüphesiz „O“dur. Hem içte, hem dışta. Yani: Hem zahirde, hem de
batında.
***
İrfan yoluna giren herkesin anlatılan aleme ayak uydurması gerekir; sonrası kolay.. Ki orada; çeşitli sıfatlar alacaktır.
***
Her kim, anlatılan sıfatlarla kendisini bezerse. Onun için sıfatlar olur. Ki onların, ne haddi vardır; ne de nihayeti..
***
Şu manayı da iyi düşünmek gerek. Bir kimse, kendisini tanımadan, bilmeden belli şekliyle ölünce; iyi ve kötü vasıfları da
onunla beraber ölür gider. Bu misal, zahirdeki belli ölümün bir sonucudur. Bir de, manevi ölümle öleni düşünelim. Yani: Ölmeden evvel
öleni.Tıpkı yukarıdaki gibi, bundan da iyi ve kötü sıfatlar kalkar. Fakat öyle bir hal alır ki;
yukarıda anlatılana hiç benzemez.. Allah-ü Taâlâ, onu kendi makamına oturtur. Ama bütün hallerde. Zatı makamına
oturtur; Allah'ın zatı olur. Sıfatları makamına oturtur; Allah'ın sıfatları olur. İşbu manaya cidden ermek
gerek..
Çook önemlidir..
İşte bu mana icabıdır ki; Resulüllah s.a. efendimiz söyle buyurdu:
"Ölmeden evvel ölünüz.."
Bu hadis-i Şerifin şerhi söyle olabilir:
"Belli ölümle ölmeden evvel kendinizi anlayınız.İrfan sahibi olunuz.."
Asağıda anlatacağımız kudsi hadis de aynı manayı teyid eder. Rasulullah s.a. efendimiz şöyle anlatıyor: "Allah-ü Taala şöyle buyurdu:
"Kul nafile ibadetlerle bana yaklaşır. Öyle bir hal alır ki; ben onu severim.
Onu sevdigim işbu vakitte: Onun kulağı olurum, gözü olurum ve eli olurum..."
“Onun kulağı olurum, gözü olurum ve eli olurum..."
***
Yukarıda anlatılan kudsi hadiste irfan sahibine bir işaret vardır. İrfan sahibi, anlatılan manaya erdikten sonra, özünde görecektir ki; tüm varlıgı, Hakkın varlığıdır. Fakat.. Onun zatında ve sıfatında hiç bir değisiklik görmeden. Kaldı ki; aslında böyle bir değişikliğe ihtiyaç da yoktur.
Çünkü kendisine ait bir varlığı yoktur. Yok olan bir seyin nasıl değişir ki? Bu arada kendisi, sadece cehlini giderdi. Yani: marifet yolu ile. Bir varlık sahibi idi, bilmiyordu; şimdi bildi. Şimdi sıra sende. Dinle ve anlamaya çalış. Her ne zaman ki; nefsini anlayıp, özünü bildin; işte o zaman kendi mevhum (varsayım!) varlığın ortadan kalkar.. Ve.. anlarsın ki; sen, Allah'ın gayrı değilsin. Bu mana da bir hakikattır. Bir an için olsun; anlatılan mananın tersini ele alalım.. Ki onda kendine has bir varlığın vardır; o varlığın fenaya da ihtiyacı yoktur. Hatta marifete de. Böyle olduğunu düşün: Sen Allah'tan başka bir Rabb olursun?! Ama, asıl hakikat şudur ki: Allah-ü Taâlâ kendisinden başka bir Rabb yaratmaz. Bu, olmaz ve olamaz. Allah-ü Taâlâ bu gibi bir manaya karşı, yücedir; tenzih edilir.
***
Bu arada, biraz da malumat vermek iyi olacak. Vereceğimiz bu malumat; bir yönüyle yoldur. Yani: Nefsi bilme yolu. Bu durumu ki, bildin; dinle ve
anlamaya çalış. Bilmelisin,sadece bilmek de, yeterli değil,tahkik makamına çıkmalısın..
(Özel Not -12- dikkat,taklid değil, TAHKİK!)
Hulasa: Bildiğin şeyin hakikatını bulmalısın. Bilmen gereken ve hakikatına varman icab eden husus şudur: Vücudun. Varlığın. Aslında, senin kendine mal ettiğin vücudun, var olmuş bir
şey hiç olmadı. Onun yokluğu da böyle. Ama, zamanların hiçbirinde. Olucu şey de değilsin. Ama, hiç mi? Hiç.. Bu manayı; hem gelecek için, hem de geçmiş için
kullanabilirsin..
***
Yukarıda anlatılan manadaki hakikatı ki, bilip buldun. İşte o zaman sana:
"LA İLAHE İLLALLAH - İLAH YOKTUR SADECE ALLAH" cümlesindeki mana zahir olur. Hakikaten
ilah yoktur „O“ vardır. Gayrı Vücud bile yoktur „O“ vardır. Hasıl-ı: Aşağıdaki cümleleri tekrar oku, özünü onlara alıştır. „O“ndan başka hiç bir şey yoktur. İlah yoktur; ancak
„O“ vardır..
“...ancak, sadece, sırf ALLAH var!!”
***
Bu arada şöyle bir şey denebilir:
Soru: "Arada yabancı kalmadı.Bu durumda, Rububiyet sıfatı yok oldu..Onu hiçe saydın?"
Bu, yanlış bir anlayıştır. Ben, öyle bir şeyi söyleyemem. Hem ne haddime? Sonra nasıl yapabilirim ki? Bir defa
düşün ki o: Henüz ortada Rabba ihtiyaç duyan bir mahluk yokken, yine bir Rabb idi. Yaratılmaya ihtiyaç duyan bir mahluk yokken, o yine bir Halik idi. Yani, ezeldeki
durum bu idi.. Şimdi de, eskisinden bir farkı yoktur. "O" yine bir Rabb'dır; yine bir
Halik. Mahluk, mefhumunu sil; ortada o kalır. Hasıl-ı, değişen hiç bir şey yoktur..
„O“ ezelde ne idiyse şimdi, şu anda yine
öyledir!
„O“nun halikiyeti, bir mahlukun bulunmasına ihtiyaç
duymaz!
„O“nun rububiyeti, keza bir merbub aramaz buna ihtiyacı
yoktur!
***
Hele bir düşün: „O“ vardı. Yani: Mükevvenat
yaratılmadan. Ve o işbu varlıgı içinde, eksiksiz bütün sıfatlarını zatında toplamıstı. Şimdiye kadar, hiç bir değisiklik olmadı. Olamaz da. Şu anda, ilk andaki gibidir.
“El AN KEMAKAN!” Hz.Ali
r.a yüce Hakkın tekliğinde; varlıkla yokluk arasında, hiç bir değişiklik yoktur. Yani: Bize göre varlık ve bize göre
yokluk.. Zira „O“na göre, ne var, bir meseledir; ne de yok. Her şey yerindedir.
Değişiklik, sadece „O“nun zatından zatınadır. Mesela: Bir varlık
mı var? Bir mevcud mu var? O halde onun hükmü şudur: Zahiriyet, sıfatının iktizası. Yani: „O“nun, zahir
sıfatının bir gereği. Yani: Açığa çıkma arzusunun bir sonucu. Mesela: Bir yokluk mu var? Bir adem mi var? Bunun için verilmesi gereken hüküm de sudur: Batıniyet
sıfatının iktizası. Yani: „O“nun, batın sıfatının bir gereği. Yani: Gizlenme arzusunun bir
sonucu!!.... (!!!)
***
Yukarıdaki mana anlatılırken: Zahirin ayrı, batının ayrı bir şey olduğu düşünülmesin. Çünkü ayrılık, diye bir şey yoktur. Sebebine gelince:
„O“nun zahiri, batınıdır. Sebebine gelince: „O“nun batını zahiridir. Sebebine gelince: „O“nun evveli, ahiridir. Sebebine gelince: „O“nun ahiri, evvelidir. Hasıl-ı kelam: Hepsi o birde toplanır.. Yani: Ne varsa. Ve toptan her
şey, BiRdir. Ve BiR, herşeydir. İşbu manadaki inceliğe dikkat gerek.
***
Yüce Allah'ın zatına bağlı sıfatları her an bir değişik şekil almaktadır. “külle yevmin HUve fiy şe’n” - “O her yewm (gün, an, tecelli) yeni-orijinal bir
oluştadır.
Rahman Suresi -29- (“HÛ” her “AN” yeni iştedir!)
Bunun aksi iddia edilemez. İddia edilse dahi isbat edilemez. „O“ndan başka bir şey yoktur. Bunun da aksi iddia edilemez. Bu da iddia edilse dahi isbat edilemez. „O“, şu anda ve her anda öyledir. „O“nun varlığından gayrı bir varlık yoktur. Gerçekten söylenecek söz budur. Başka yok. Nasıl ki, ezelde ve kıdem halinde böyle idi. Yani: Her anda; zatı ve
sıfatı ile bir başka şan alırdı. Tecelli değiştirirdi. Ki o zaman, yine bir yabancı mevcud yoktu.
Geçmişi andıran terimlerin de
yeri yok. Çünkü, şu anda; ezelin ve kıdemin hiç bir farkı yoktur. Yine öyledir.. Yine öyle olacaktır.Sebebine gelince. Ne bir şey var. Ne de an. Nasıl ki, kıdem, yani ezel halinde; öyle, bir
şey ve öyle bir an, hatta gün yoktur. Şunu anlatmak icab eder ki. Bu varlığın vücudu ile yokluğu, Hak için hiç bir mana ifade etmez. Aksi halde, "O"nun vahdaniyetine arız olan bir şey gerekir ki bu „O“nun için bir noksanlık olur. Halbuki, „O“nun varlığı böyle bir şeye ihtiyaç duymaktan çok uzaktır. „O“ yücedir.
(Ekber!) Zatına arız olan bir noksan ona yakın olamaz.
***
Yukarıda, pek çok şeyler anlatıldı. O anlatılanların hemen hepsi, nefsini, özünü anlamaya dairdi. Seni bu yola çekmek üzerine idi. Orada; sana
özetle şu manalar anlatılmak istendi:
-Vehmettiğin (varsayım) varlığın, aslında yoktur!..
-Sen, mevhum benliğinde (vehmi benlik
ile, varsayım ben ile) değil, Hakk´la kaimsin!..
-Yok olsan da varsın; var olsan da..
Her iki hal de eşittir.. Esasa taalluk eden bir değisiklik yoktur. İşte yukarıda sayılan vasıflardan çıkan özet mana budur. Sıfatın, vasfın, aslın ve özün „O“dur.. Kendini böyle bilmen gerek. Nefsini anlatıldığı şekilde anlaman icab eder.
***
Özel Not -13-
“Düşünürsün ki, varsın, oysa bu varsayımın!”
Üstad Ahmed Hulusi
"Kaldır kendini aradan, ortaya çıksın yaradan!"
Yunus Emre
***
Hasıl-ı kelam: Her ne zaman ki; anlatılan vasıflar çemberi içinde nefsini bildin.
Yani: Eşsiz, benzersiz. Dengi olmayan bir şekilde. Yani: Allah-ü Taâlâ'ya karşı olan bir varlığa sahib olmadan. İşte o zamandır ki: Nefsini, özünü, gerçek manada bildin. Aksi halde asla bir anlayışa sahib olman kabil değildir. İşbu mana açısındandır ki; Resulullah s.a. efendimiz:
"Bir kimse ki; nefsini bildi, gerçekten Rabbını
bilen o oldu.."
Buyurdu. İşbu mana, sözümüzün delilidir. Bu durum kesindir. Aksi halde Rasulullah s.a. efendimiz, başka türlü anlatırdı. Mesela şöyle
buyururdu:
"Bir kimse ki, nefsini yok
etti; gerçekten Rabbını bilen o oldu.."
Halbuki böyle buyurmadı! Çünkü böyle bir manayı anlatmak, manasızlık olurdu. Çünkü o bilip gördü ki: „O“ndan, yani: Zatından ve sıfatından gayrı hiç bir şey yok. Bunu böyle bilip gören, aksine bir ifade nasıl kullanabilir? Rasulullah s.a. efendimizin işareti
suydu: Nefsi bilip anlamak, doğruca Hakkı bilip anlamaktır. Burada sana yapacağımız kısa
bir tavsiyemiz olacak:
"Önce nefsini bil.." Yani:
Varlığını.. ÖZünü..
Bil ki: Sen, iddia ettiğin gibi sen değilsin.
Bir başka sensin. Aklına hayaline gelmeyecek şekilde sensin. Ne var ki, sen bunu anlayamıyorsun. Anlamaya
çalış. Özet mana bundan gayrı olamaz..
Yine anla ki: Varlığın senin sandığın gibi, varlığın değildir.. Ama başka bir varlığın da değildir..
***
Özel Not -14-
”Zannın çogundan (gayrı görmekten) kaçının...
Muhakkak ki zannın bir kısmı bir günahtır (şirktir)...“ (Hucurat 12)
***
Sen mevcud değilsin. Madum da değilsin. Yani: Ne var olmuşsun ne de yok. Kısacası: Ne varsın; ne de yok. Varlığın da, yokluğun da,
bu varlığındır. Hepsi „O“dur. Ama bir varlık iddiası olmadan. Bir
yokluk düşünülmeden. Sakın ha.. Bu arada, „O“nun varlığının aynını, senin bu
varlığın sanmayasın. Yokluğun da saymayasın. Arada daha nice perdeler var ki. Onları , safiyet yolu ile açmak gerek..
***
Şu anda, sana gereken; Allah ile birlikte, diğer bir varlık vücudu tanımamaktır. Hatta, yüce Allah'ın zatı ve sıfatı içinde dahi bir şeyin varlığını düşünmeyesin. Bu durumu ki, iyi kavradın; nefsini bilip anladın sayılır.
Zira, anlatılan mana çerçevesi içinde nefsi bilmek ve anlamak, Allah'ı bilmenin taa, kendisidir. İşbu manada şüphe izi yoktur.. Şek yoktur. Sonra nefsin öyle bir hal alışı, bir
terkip ve bir yapma sonucu değildir. Haşa ki, kadim ve ezeli, ebedi bir zatta sonradan olma ve sonradan yapılma bir şeyin sözü edile..
***
Anlattığımız bu yüce manalar karsısında; şüphesi kısmen zail olan, fakat gayeyi tam anlamayan biri, bize söyle bir soru tevcih
edebilir:
Soru:
”Anlatılan manalarla sabit olan odur ki: Hakka yabancı bir şey yok ..
Ortada tek bir şey var.. Yani: Bir varlık.. Bir şey de, kendi kendine bağlanamaz; birleşemez.. O halde; ona vüsul yolu nasıldır?. Ve nasıl olmalı?."
Bu soruya cevap vermek kolaydır. Ancak anlatabilmek biraz güç olsa gerek. Zira karşıdaki şahıs anlama kabiliyetinden yoksunsa, ona anlatmak nasıl mümkün olur? Ama çaresiz;
anlatacağız. Biri anlamazsa; bir başkası anlar. Şimdi dinle.. Şüphesiz, hakiki halde; ne birleşme var; ne de ayrılmak.. Şüphesiz, hakiki halde; ne
bir yakınlık vardır; ne de uzaklık. Sebebine gelince: Sorucunun da işaret ettiği gibi: Birleşmek veya ayrılmak, yakınlık ya da uzaklık ancak iki şey arasında olur.
Ortada, ancak bir varlık olduğuna göre: Ne birleşmek var; ne de ayrılmak. Bunun aksi, imkân dışıdır. Vüsulün; yani: Birleşmenin manasının tahakkuku, ancak iki eşit şey arasında olur. Ya da eşit olmayan iki şey. Sonra cins olaraktan da, birbirine benzemesi
icab eder. İki şey, birbirine benzemediği takdirde; arada bir zıdlık meydana gelir. Halbuki, Allah-ü Taala, her iki halden de münezzehtir. Kendisinin bir zıddı veya benzeri
olamaz.
***
İyi bilmeli ki: Visal, bir başka visaldir. Yakınlık, bir başka yakınlıktır. Uzaklık, bir başka uzaklıktır.
Hulâsa: Visal, yakınlık, uzaklık.. bütün bunlar zahirde bilinen hallerin dışında düşünülecek. Haşa ki, Hakka vasıl olmak, uzak durmak ve yakınlaşmak dıştan görünen iki şeyin
birbirine yaklaşması, uzaklaşması veya birleşmesine benzemeye. Şüphesiz, vuslat yok değildir. Fakat vuslat dışı bir vuslat
vardır. Yani: Zahirdeki manası dışında. Şüphesiz yakınlık yok değildir. Ancak yakınlık
dışı bir yakınlıktır. Şüphesiz, vuslat yok değildir. Fakat vuslat dışı bir vuslat
vardır. Yani: Zahirdeki manası dışında. Şüphesiz yakınlık yok değildir. Ancak yakınlık dışı bir yakınlıktır. Yani: Dıştan anlaşılan
ve anlatılan şekil dışında.. Şüphesiz, bir uzaklık da vardır. Ama, uzaklık mefhumu anılmayan bir manada uzaklık vardır. Yani: Dıştan bilinen uzaklığın, hiç benzeri
olamaz..
***
Şimdi: Yukarıdaki sorunun cevabını verip bazı çesitli halleri, manaları anlattıktan sonra bir başka soru
ile karşılasmamız mümkündür. Mesela, o soru söyle olabilir:
Soru:
"Vaslın manası oldu.Durum anlattığınız gibi vuslatsız bir vüsuldan ibaret kalıyor.Yani Buud ile kurb.."
Ayrıca:
”Yakınlık olmadan bir yakınlık, uzaklık olmadan bir uzaklık. Mefhumunu andıran bir cümle geçti.. Şimdi bunların manası ne
ola?"
Bu sorunun cevabı da verilebilir. Bu soruyu sorduğuna göre, muhatap sen oldun.. O halde dinle. O manadan; yani: Yakınlıksız
yakınlıktan, uzaklıksız uzaklıktan kastım odur ki: Sen; an, mefhumu ile anılan zamanların hepsinde, yakınlık ve uzaklık
içindesin. Ama, Allah'tan başka bir şey olmadan! Ne var ki; sen bu manayı, anlamak irfanına sahip değilsin. İşbu irfan mahrumiyetin, nefsinedir;
özünedir. Ve sen: Kendini bilmiyorsun ki; „O“sun ama
sensiz,senliksiz..
« Sen „O“sun.. ama sensiz.. senliksiz..! »
« Sen „O“sun.. ama sensiz.. senliksiz..!! »
« Sen „O“sun.. ama sensiz.. senliksiz..!!! »
!..
Dikkat et şu cümleye: Vuslat marifettir. Her ne zaman ki;
vasıl oldun; yani, özünün ârifi. Hakka vasıl oldun; sayılır. Ne var ki; bu irfan duygusunda; İRFAN harflerinin varlığı da olmayacak. İşte böyle bir irfana ki sahib oldun; bileceksin ki, sen
„O“ olmuşsun olmuşu da geç „O“sun!!!
Ne var ki; sen daha önce, bunu bilmiyordun. „O“ olduğunu anlayacak bir marifete sahip değildin. Hatta,
düsünmüyordun bile: „O“ musun? Yoksa, gayrı mı?
***
Özel Not -15-
"Biz ona, şah damarından daha yakınız!" (Kaf 16)
"ALLÂH’ı (adıyla işaret edileni) hakkıyla değerlendiremediler!" (Hac 74)
"Allâh yanı sıra (kafanda) başka bir tanrı oluşturma! Yoksa (şirk anlayışının sonucu) aşağılanmış ve kendi başına terk edilmiş olarak oturup kalırsın!" (İsra 22)
"Ve fiy enfüsiküm* efela tubsırun;
Nefslerinizde (Benliğinizin hakikati)! Hâlâ (fark etmiyor) görmüyor musunuz?" (Zariyat 21)
***
İşbu anlatılan marifet hali ki, sana nasib oldu; bu defa başka bir hale geleceksin. Bileceksin ki: Allah'ı, Allah ile bildin.
Nefsinle değil. Allah'ı, Allah ile bildin. Nefsinle değil. Şüphesiz, böyle bir merhale kat ettikten sonra. Yakınlığı
da, uzaklığı da bırakırsın. Ne
yakınlığı? Ne uzaklığı? Bütün bunları bir kalem geç.. Geç.. geç de.. aşağıda vereceğimiz misali dinle. Dinlemek yetmez; anlamaya çalış..
***
Şimdi.. Kendini ele al. Çünkü bu misalde sade sen varsın. İsmin ve müsemman. Aslında, bunların ikisi de aynı manaya gelir. Ya, sana bir isim
verilmiş; ya da, sen bir isim almışsın. Mahmud, adını almışsın; ya da sana Mahmud adı konmuş. Halbuki sen, kendi adını Muhammed biliyorsun. Aradan
bir zaman geçiyor. İşbu zaman, uzundur, veya kısadır. İkisi de farksız. İşbu aradan geçen zamandan sonra anlıyorsun ve biliyorsun ki: İsmin Muhammed değil de, Mahmud imiş. Şimdi
n'oldu? Vücudunda bir değişiklik oldu mu? Hayır, hiçbir değisiklik olmadı.. Araya, sadece bir marifet
oyunu girdi. Ve sen, kendin elde ettigin marifetinle, Muhammed ismi kalktı. Ve sen: Mahmud oldun. "Nasıl oldu bu
iş?" Diyerek düşünmeye ne hacet? Şöyle oldu: Sen ancak Muhammed sandığın ismini özünden
sildikten sonra oldu. İşbu manadan, fena halinin de nasıl olduğunu anladın..
***
Şüphesiz fena hali, bir şeyin vücudunu ispattan sonra olur. Yani: Zahirde kullanıldığı manadaki fena hali. Ama, yukarıda anlatılan misalde
fena hali öyle mi? Hiç de değil. Zahirde alısılan manada bir fena halinin olması için, bir başkasının varlığı olmalı. Bu, hiç yakışık alır
mı?. Hem, hiç caiz mi?.
Şüphesiz her kim yüce Allah'ın zatından gayri birine, bir varlık isbatlarsa müşrik olur. Yani: Allah'a bir ortak bulmuş olur. Halbuki, Allah-ü Taâlâ, yücedir; sübhandır.. Çook çok büyüktür..
(Allah EKBER´dir!)
***
Özel Not -16-
Kur'ân Mucizesi 'Ekber'iyet
http://www.ahmedhulusi.org/tr/yazi/kuran-mucizesi-ekberiyet
Özel Not -17-
"Hani Lukman oğluna, ona öğüt verirken dedi ki: “Ey oğulcuğum! Esmâ’sıyla hakikatin olan Allâh’a (benliğini - bedenini tanrı edinerek) şirk koşma! Kesinlikle şirk çok büyük bir zulümdür!” (Lukman 13)
***
Yine, yukarıdaki misale dönelim.. Arada bir isim değişti.. Muhammed Mahmud oldu.. Ama, ne Mahmud'dan bir şey eksildi; ne de Muhammed'den.. Mahmud'dan bir kısılma, bir eksilme olmadı.. Sonra.. Muhammed de, Mahmud içinde bir yok değildi.. Fena bulmadı. Sonra.. Onun içine de girmiş değildi. Bir çıkıs da olmadı. Bir anlama sonunda, Muhammed eridi.. Silindi. Mahmud'un içine de girmedi. Hulâsa: Ortada, sadece bir mana değişmesi oldu. Sonra.. Önce, Mahmud olan kimse kendisinin, Muhammed değil de; Mahmud olduğunu nasıl anladı dersiniz? Kendi kendine anladı.. Muhammed ismi ile değil.. Çünkü, Muhammed yoktu. Olmayan bir şeyle, olmakta olan bir şey nasıl anlaşılır?
***
Dikkatli olursan; yukarıdaki misalle pek çok şey elde edebilirsin. Sonra aşağıda anlatacaklarımızı da aynı misali nazara alarak oku. Özet
olarak, tekrar edelim: Tek varlık düşün. Her şeyi, ama her şeyi o TEK VARLIK içinde gör. Durum bu olunca. Bak: Ârif kim? Maruf kim? Her
ikisi de aynı şeydir. Sonra.. Vasıl kim? Mevsul kim? Her ikisi de aynı varlıktır. Evet aynı manada bak: Gören kim? Görülen kim? Hiç bir zaman,
bunları birbirinden ayırmak, kabil olamaz. Üstteki mana biraz daha açılmalıdır. Ki, öyle olacak. Ârif, Hakkın sıfatıdır; Maruf ise.. zatı.. Vasıl, Hakkın sıfatıdır; mevsul ise.. zatı.. Diğerleri de aynı kıyasa tabidir.. Sonra.. sıfatı, mevsufdan ayırmak da olmaz.. Zira, sıfat ve mevsuf aynı şeydir.. İkisi de aynı köke
bağlıdır..
***
Yetmez mi? Bu kadar anlatılanlar, sana henüz bir şey anlatmadıysa,yazık. Dikkatli ol ve bak; dönüp dolaşıp aynı yere geliyoruz. Mana duvarlarını yıka yıka, önüne bir hazine açıyoruz. Dikkatli ol; oradan içeri atlamak bir an
meselesidir. O anı yakala ve içeri atıl. Orada bir tılsım çözeceksin..
İşbu tılsımın anahtarı:
"Bir kimse ki, nefsini
bildi; gerçekten Rabbını bilen o oldu.."
Mealine gelen Hadis-i Şeriftir. Bu eser de o tılsımı çözmek yolunda. Bütün bu beyanlar, onun için.. Misaller, tesbihler, hep onun için.
***
Anlatmak istediğimiz mana yolunda, yukarıdaki misal çok önemlidir. Vaziyet, anlatıldığı gibi olunca.. daha önce sorulan ve bilinmek istenen
ayrılmanın ve birleşmenin manası kalmaz..
Sebebine gelince. Her kim, anlatılan misalle yolunu bulur ve bir fehme sahib olursa. Bilir ki: Ne ayrılmak vardır; ne de birleşmek. Yine bilir ki: Ârif de maruf da
„O“ dur. Yine bilir ki: Gören de, görülen de
„O“ dur. Yine bilir ki: Vâsıl da, mevsul da
„O“ dur. Yani: Birleşen de,
birleşilen de „O“ dur. „O“ na „O“ ndan başkası, vasıl olamaz. Ve bir ayrılma mevzuu varsa.. Bu da, „O“ nun gayrı olamaz. İşte.. Sirkten kurtulmanın çaresi. Her kim, anlatılan mana
çemberi içine girerse.. Şirkten halâs bulur. Yani: Kurtulur. Aksi halde.. yani: Anlatılan mana yolunun dışına çıkılınca.. Bu, kimden olursa olsun. Nereye olursa olsun. Hatta, çıkan
kim olursa olsun şirken kurtulma kokusunu alamaz..
***
İrfan sahibi geçinen pek çoğu kimseler, anlatılan manadan yana yanlış zanna kapılmıslardır.
Onlar, kendi buldukları zannî yoldan; kendi nefislerini anladıklarını; Rablarını bildiklerini, varlık bağından kurtulduklarını sandılar.
Ve dediler ki:
"Böyle bir hal için yegâne yol: Ancak fena, yani: Yokluk ile elde edilir.. Hatta, fenadan da, fena bulmak yolu ile.."
Bütün deyişleri, bu yoldaki indî kanaatleri; Resulullah s.a. efendimizin Hadis-i şerifindeki ince manayı, anlamadıklarından ileri geliyor. Onlarınki, bir
yanlış zandan ibarettir. Onların, şirki imhaları, varlığın yokluğa atılmasına bağlıdır. Özet olarak, işaret ettikleri mana budur:
Varlığı yok görmelerini, bir çok şekillere bağlarlar. Bir bakarsın ki: Fenanın da fena bulması yoluna giderler..
Bir bakarsın ki: Tam manası ile Hakka teslim yolunu anlatırlar.. İşbu anlatılanlar, onların anlattığımız manaya varmak için, tarif ettikleri yoldur. Mana canibine, onların
işaretleri bunlardır. Ne var ki; gerçek onların sandığından çok daha başkadır. Onların bütün tarif ve
işaretleri halis (!) şirktir. Bir defa onlar, bu
sözleri ile; ikinci bir varlığa isaret etmektedirler..
..ve..
böyle bir yolun varlığına cevaz vermektedirler. Ama, aslında her kim, Haktan gayrı bir şeyin varlığına hak tanırsa, sonra da, o tanıdığı varlığın ifnası
cihetine girmiş olur. Böyle bir durum sonunda, Haktan gayrı bir şeyin varlığını şüphesiz isbat etmiş olur.Ondan gayrı bir varlığın isbatı yoluna giden ise gerçekten
Allah'a bir ortak bulmuş olur. Dileğimiz odur ki: Allah-ü Taâlâ; onları da, bizi de doğru yola irşad eyleye..
***
Bir zanna sahip oldun, seni sen sandın;
Halbuki sen olamazsın.. hiç olmadın..
Sen, sen olunca.. şüphesiz bir rab kaldın;
Geç bu zannı: İki şeyin biri kaldın..
Varlıkta hiç fark yok, ikiniz de aydın;
Ne senden ayrılan, ne ondan ayrıldın..
Sen ki cehlen yabancılık sözü attın;
Serteldin, cehlin gidince narin kaldın..
Ayrılığın vuslat, vuslatın ayrılık;
Böyle hoş oldun: Yakınlığın uzaklık..
Aklı at, keşfin nur anlayışla bak..
Sakın ha.. Allah’a ortak kılmayasın;
Ki, düşmeyesin.. şirkle düşük kalırsın..
***
Şimdi.. Bir soru daha karşımıza çıkar,ve biri, şöyle diyebilir:
Soru:
"Yaptığınız işarete göre: İrfanın kendinsin.. Yani: Nefsin.. Ki o, Allah’a karşı irfan sahibi olmanın taa, kendisidir. Diyorsunuz.. Halbuki
irfan sahibi, nefsi ile kalınca Allah’ın gayrıdır?! O, Allah’ın gayrı olduğuna göre, Allah’a karşı nasıl bir irfan sahibi
olabilir?"
İşbu soruya verilecek cevap, kısmen yukarıda geçen cümlelerdeki cevabın aynıdır. Ama yine de bir cevap verilmesi yerinde olur. Şöyle ki: Bir kimse nefsine; yani Özüne karşı
tam ârif olursa.. bilir ki: Varlığı, kendi varlığı değildir. Ama, başka bir varlığa da sahip değildir. Yani: Kendisinden başka varlık yoktur. İşbu mananın bir icabı olarak: Elbette kendi vücudu; yani varlığı Allah’ın
vücududur. Yani: Varlığı. Ama, kendi varlığı, bir olma sonucu, Allah’ın varlığı olmadan. Kendi vücudunun Allah’ın varlığına dahil
olması, gibi bir durum da yok. Hatta, kendi varlığının, ondan çıkışı diye bir mesele de yok. Hatta; kendi varlığı onunla, yani: Hak’la da olamaz. Hatta;
Hakkın varlığında da olamaz..
***
Şüphesiz, bu arada değişen hiç birşey yoktur. Yani: Bütün bu olup biten işler arasında: Her şey haliyle olmaktadır. Yani: Olduğu
gibi. İşte O irfan sahibi, kendisini, bu halet içinde görür.. Yani: Varlığını böyle sezer. Kısacası: Onun görüşü ve bilişi;hiçbir olan şeyin yeniden olacağı, sonradan birşey
olduğu fikrine sahip olmadan, kendisini olduğu halde görür ve bilir. İşbu manada, fena hali
yoktur. Yokluğa gitmek, diye bir mesele mevzu bahis değildir. Mahiv, diye birşey yoktur. Sonra.. Fena halinin de fena bulması ile de bu durum hasıl olmaz..Yani:
Yokluğu da yokluğa gömmek, diye birşey yoktur.. Birşeyin yok olduğunu düşünelim.. Yani : fena halini.. Onun böyle olması.. Yani: Birşeyin fenaya varması demek, o şeyin daha
önceden var olması demektir. Durum, böyle iktiza eder. Önce, durum budur. Fena bulmak kabul edildiğine göre, bunu da kabul gerekir. Bu ki kabul edildi: onun, yani: o fena bulan şeyin kendi başına
bir varlık olması da kabul edilir. Böyle olması gerekir. Yani: Allah’ın kudreti ile değil de, kendi kendine var olması.. Bu ise, muhaldir.. Olamaz.. Nedenini izaha lüzum bile yok..
Açık..
***
Buraya kadar hayli şeyler anlatıldı ve birçok muamma olan manalar da çözüldü.. Bütün bu anlatılanlardan anlaşılan odur ki: Bir ârif kişinin nefsine karsı
olan irfan duygusu; şüphesiz, Allah-ü Taâlâ’nın nefsini bilmesi sayılır. Öyle
değil mi? Arada bir yabancı düsünülmediğine göre, başka nasıl olabilir ki? Olamaz Çünkü, irfan sahibinin nefsi, özü, varlığı: Allah-ü
Taâlâ’nın nefsidir.Özüdür. Varlığıdır. Çünkü, irfan sahibinin nefsi, özü, varlığı: Allah-ü Taâlâ’nın nefsidir. Özüdür..Varlığıdır. Kısacası: Allah-ü Taâlâ’dır!! NEFS’ten murad: Varlıktır.. Vücuddur.
***
Şimdi bütün mesele anlatılan mana derinliğine erebilmektedir. Her kim bu anlatılan makama vâsıl olursa onun kendisine mal edecegi bir varlığı
olmaz.Ne zâhirde kendine mal edecegi bir varlığı olur ne de batında. Yani: Ne içte, ne de dışta. Hiçbir halde kendisine has bir vücud tanımaz..
Şüphesiz, bir vücudu varsa.. Allah’ın vücududur; varlığıdır. Şüphesiz, onun kelâmı, Allah’ın kelâmıdır. Fiili, yani isi, Allah’ın işidir. O esas varlığa kavuşan
kimsenin de bir davası vardır:
Marifetullah!..
Yani: Yüce Allah’ı anlamak..
İşbu davası da: Doğrudan doğruya nefsini bilmesidir. Bu arada ey cahil kimse. Sen O eren kişiden bir iddia işitirsin. Haliyle ne olduğunu da anlayamazsın.
Yani: Anlatılan mana yolunda..
.. Ve onun varlığına bakınca.. Allah-ü Taâlâ’dan başkası sanırsın..
Tıpkı sen, özünü; Allah-ü Taâlâ’nın gayrı sandığın gibi.. Şüphesiz; bu halin, hakiki halle bir çelişme meydana getirir. İşbu çelisme ise sen, kendi nefsini
bilmediğindir.. Onun ne olduğunu anlayabilseydin; hiç böyle bir yanlış duruma girer miydin?
***
Düşün ki: Mümin, müminin
aynasıdır. Her iki halde de mümin Allah’ın sıfatıdır. Her iki halde de, mümin zatın gayrı değildir. Aynıyla,
„O“ „O“ dur. Yani: Allah.. O müminin baktığını gör: Allah’ın gözü ile bakar.
Çünkü onun gözü Allah’ın gözüdür. Yani: Onun nazarı Allah’ın nazarıdır. Yani: İnanan müminin nazarı. Yani: Anlatılan manaya vasıl olan
müminin nazarı.
Ne var ki: Bu mana, zahire çekilmez dile düşürülemez. Senin bu kısa bakışınla; „O“, olamaz. Senin, bu kısır ilminle de olamaz. Senin, bu eksik anlayışınla da olamaz. Hele vehminle hele zannınla hiç olamaz zahirdeki görüşünle de olamaz. „O“, daima „O“ dur. Ama nasıl? Geç ötelere, nasıl olduğunu anla.. „O“ , aynıyla ve görüşüyle „O“ dur..
***
İşin sonuna geldik sayılır. Böyle olunca, biraz daha açık konuşacağız. Şimdi diyeceklerimizi, buraya kadar anlattıklarımız açısından
dinlemelisin. Bu hali ki, kendinde buldun; biri sana:
- Ben Allah’ım..
Derse. Onu duy ama candan duy,çünkü Allah:
- Ben Allah’ım..
Diyor "O" sözü diyen kimse değil! Yani: O
kimse söylemiyor. Hak söylüyor. Belki burada bir şasırma olabilir. Yani: Sende.. Çünkü sen: O sözü edenin vâsıl olduğu makama vâsıl olmadın. Şayet, onun
vâsıl olduğu makama vâsıl olsaydın; onun dediğini anlardın. Sonra Onun gördüğünü, sen de
görürdün!!
***
Biraz öz konuşalım: Hulâsa: Cümle eşyanın varlığı, Hakkın varlığıdır. Ama, onların bir
varlığı olmadan. Sakın ha, bu anlatılan manalarda bir şüpheye kapılmayasın. Sonra yanlış bir vehim yoluna da sapmayasın. Meselâ
demiyesin ki:
- Allah-ü Taâlâ, mahluktur?!
Yani: Bu gördüğün yaratılmışlar..?!
***
Bazı irfan sahipleri dedi ki:
-Tam bir sofi vasfını alan kimse, mahluk olamaz..
Yani: Yaratılmış birşey değildir. Şüphesiz bu tabir doğrudur. Bizim anlatmak istediğimiz de bundan başkası değildir. Ancak, dikkat gerek. Bu vasıf, rastgele herkese
verilemez. Bir sofi’nin öyle bir vasfa lâyık olması için; tam bir keşif gerek. Sonra
cümle şeklerin (şüphe) eriyip gitmesi gerek. Sonra bütün vehim kırıntıları da silinmelidir. İşte bundan sonradır ki;
yukarıdaki vasfı almaya, o sofi lâyık olur. Bu vasfı ki; aldı „O“nda, daha başka şeyler aranmaya başlanır. Öyle seciyeye sahip olmalıdır ki; gerek bu âlem, gerekse, bu
âlemin bitişi ile başlayan ebedi âlem, onun gönül evinde çok
ufak kalsın. Hatta, bir yer bile tutmuş olmamalı. Sadece, dünya ve âhiret kadar; yani, o ende bir gönül
genişliğine sahip olan için; yukarıdaki:
-Mahluk değildir!
Tabiri yaraşmaz. Sebebine gelince: Hakiki hulk yani seciye, cümle âlemlerden çook çok daha geniştir. Bu bapta söylenecek söz, özet olarak bundan ibarettir.
Şimdi..
Anlatılmadık, bir şey kalmadı. Ne var ki; biraz daha ilerlemek icap eder. Buraya kadar anlatılanları, daha iyi anlamaya çalış. Ve bil ki: Gören ve görülen. Var olmuş olan ve
var eden. Anlayan, anlaşılan bilinen ve bilen.. Yani: Ârif ve maruf. Vücud ve mevcud. İdrâk edilen ve idrâk eden. Bütün bu anlatılanlar, bir şeydir. Aynıdır tek şeydir.
Başka yol arama.
***
Özel Not -18-
"Halife "İnsan" Yaratılmamıştır!" - Ahmed Hulusi
***
Şüphesiz "O" yani, Allah-ü
Taâlâ Vücudu ile, vücudunu görür! Açıkçası: Varlığı ile,
varlığına bakar; görür.. Vücudu ile, vücudunu anlar.. Ârif olur.. Vücudu
ile vücudunu idrâk eder.. Ama sakın ha, çok sakın; bu olanların hiçbirine bir şekil çizmeye kalkma:
-Şöyle görür; veya böyle görür, deme!
„O“ nun; ne marifetinde bir şekil vardır; ne görüşünde, bakışında bir
şekil vardır; ne de idrak edişinde.Hatta öyle ki: İdrâk, rüyet (görme), marifet kelimelerinin harfleri bile yoktur. Yüce Allah’ın, nasıl
varlığı için bir şekil ve bir biçim yoksa. Tıpkı bunun gibi: „O“ nun,
kendi nefsini görmesi için de bir biçilmiş şekil yoktur. „O“ nun,
nefsini idrâki için de, bir belli biçim yoktur.
„O“ nun, nefsini marifet babında, yapılan bir tarif de yoktur.
***
Şimdi önemli bir soru ile karsılaşabiliriz. Meselâ biri şöyle diyebilir:
Soru:
-Kainattaki iyilik ve kötülüklere hangi nazarla bakacağız?
Anlatılan manalar açısından bir tezeğe, ya da bir cifeye baktığımız zaman ona: Allah diyoruz.
Bu mananın da açılması gerekmez mi? Şüphesiz bu soru önemlidir. Ama bizim sözümüzde böyle bir mana yok ki. Dıştan bakılınca belki olabilir. Ama derinlemesine açılınca sözümüzün aslı kolay anlaşılır. Ortada bir cife mi vardır? Bir tezek ve pislik mi
vardır? Şüphesiz yoktur. Onlar zahire
göredir. Hakikatte onlar bir başkadır. Bu sözümüz onadır ki:
Cifeyi bir cife olarak görmez, göremez. Pisliği pislik olarak görmez,göremez. Çünkü onun bir basireti vardır. Bir mana gözü vardır. Elbette ki, sözümüz, böyle bir basiret sahibi, yani: Mana
gözü sahibi içindir. Elbette ki, anadan doğma gözsüzler, işaret ettiğimiz hedefi göremez; sözümüzü anlayamaz. Anadan doğma kör tabirimiz, o kimseler içindir ki:
Nefsine karşı bir irfan duygusuna karşı bir irfan duygusuna sahip değildir. Gerçek manada asıl kör, bu zümredir. Bir kimsenin ki, temelli körlüğü ve gözsüzlüğü gitmemiştir.
O bizim kelâmımızı nasıl anlayabilir?
Sonra,a nlattığımızmana derinliğine vâsıl olmak, onun için değildir. Kısaca diyelim: Bütün bu konuşmalarımız Allah iledir. „O“nun gayrı ile ve mana gözünden yana yoksun olanlara değildir.
Bütün bu incelikler, çok dikkat ister.
Kısa bir cümle: Her kim anlatılan bu makama vâsıl olursa. Kendisini bilir: Allah’ın gayrı
değildir..
***
Hülâsa,bütün hitabımız onadır ki: Bu yolda bir azmi, gayreti, aldığı bir himmeti vardır. Yani: Allah-ü Taâlâ’yı bilmek için, nefsini bilmek yolunda bir
talebin sahibidir. Şüphesiz, vasfını anlattığımız kimsenin kalbinde, bir tuluat. Bir doğuş vardır. Yukarıda anlatılan talep, onun
kalbinde parlar. İş bu talep, sonunda: yanan tutuşan bir iştiyak olur. İş bu iştiyak, doğruca, Allah’a vüsul yolundadır ki, bu
vüsulün şekli, daha önce anlatıldı. Kalbinde, yanan bir nuru olmayan, maksatsız, iştiyaksız. Hatta, aşksız, sevgisiz biri ile bizim sözleşmemiz yoktur.
***
Bu arada, yine bir soru ile karsılaşabiliriz. Biri çıkar ve söyle sorar:
Soru:
-"Allah-ü Taâlâ buyurdu ki: Gözler ona erişemez. İdrâk edemez. Ama o,
bütün gözleri ihata eder. (6/103) Halbuki, bunun
aksini iddia ediyorsun? Sözündeki hakikî mana ne ola ki?"
İş bu soru da, diğer soruların bazıları gibi, anlattığımız manalar anlaşılmadan soruldu. Eğer hakikaten söylediklerimiz anlaşılmış olsaydı; bu soruya yer
kalmazdı. Kısaca diyelim: İş bu Âyet-i Kerime, tam bizim anlattığımız manaya işaret etmektedir. O Âyet-i Kerimede işaret edilen asıl mana sudur: Onu
görecek, onu ihata edip bakabilecek; ne bir göz vardır,ne de böyle bir şeye sahip olan kimse. Çünkü varlıkta "O"ndan gayrısı yoktur. Ondan gayrı bir varlık olsaydı; kendi gayrını görebilirdi. İş bu
manada, yalnız Allah vardır; başkası yoktur.
Şüphesiz Allah-ü Taâlâ:
-„O“ gözler göremez!
Buyurmakla, öyle bir yabancının olmadığını anlattı. Yani: Zatından başkası yoktur; dolayısıyla idrak edecek kimse de yoktur. Yani: Arada bir yabancı bir varlık yoktur. Yani: Bir idrak eden varsa. O da, Allah’tır. Başka yoktur; ancak „O“ vardır. Zatını idrak eden „O“dur: başkası değil! Zatını idrak eden
„O“dur, başkası değil! Elbette gözleri, „O“ idrak eder. Çünkü gözler
ancak „O“nun varlığıdır.
***
Şayet biri çıkar derse ki:
Soru:
-Elbette onu gözler göremez. Çünkü gözler sonradan yaratılmıştır. Böyle yaratılmış bir şey de, ezeli ve ebedi varlığı göremez. Sizin iddianız değil; bu doğru olsa gerek.
Bu soru da bizi esas manadan uzaklaştırır. Sonradan olma ve sonra yaratılma ne demektir? Biz bütün bunları daha önce
anlattık. Yukarıdaki söz, kendini bilmeyenin bir sözüdür. Daha önce de anlattığımız gibi: Arada yabancı hiçbir şey yoktur. Gözler de yoktur.
„O“ vardır. Varlığını; „O“, zatı ile idrak eder. Fakat. Bir idrak varlığı da düşünülmeden. Keza onun idrakı için bir şekil de
olmadan. Hasılı: „O“ vardır; başkası yoktur.
« Lâ ilâhe illa HU! »
***
Özel Not -19-
"Allah, Sonsuz Sınırsız Tek!" - Ahmed Hulusi
Mustafa Ceceli Sordu, Ahmed Hulusi yanıtladı #9 - Allah Bir Tanrı Değildir!
***
Rabbı, daima Rab’la anladım;
Sonra da şeksiz, şüphesiz kaldım..
Dahası, zatı, zatım oldu hak;
Ne noksan, ne ayıp hele bir bak..
Arada, ne terazi ne mizan;
Nefsim oldu gayba mazhar olan..
Ne zaman ki özümü anladım,
Hem de katıksız, içkisiz kaldım..
Mahbubun vaslına dahi erdim;
Ne yakınlık, ne uzaklık bildim...
Feyz sahibinden ihsana erdim;
Ne minnet, ne de alınma gördüm..
Nefsimden de olmadım uğruna;
Hiçbir libas da kalmadı ona..
***
Sözün sonuna geldik sayılır. Ama daha bitmedi. Bu arada yine bir soru ile karşılaşabiliriz.
Mesela, biri şöyle sorabilir:
Soru:
"Şimdi, sen bütün bu anlattıklarınla, sabit bir varlık olarak, Allahü Taâlâ’yı bıraktın.Ve herşeyi de yok ettin. Durum
böyle olunca. Bu dış gözle gördüğümüz şeyler nedir?"
Bu sorunun cevabını gayet kolay verebiliriz, deriz ki: Söylediklerimiz, yazdıklarımız, varlık olarak, Allah-ü Taâlâ’nın gayrını görmeyen içindir. Biz sözümüzü, sohbetimizi böylesi ile yaparız. Ama, o kimse ki,
Allah-ü Taâlâ’dan gayrı bir varlık görür; onunla hiçbir işimiz yoktur. Hatta, böylesine verecek bir cevap bile yoktur. Hatta, öyle bir
kimseye; bir soru da sormayız. Sorusunu da nazara almayız. Bu şekilde, yanlış bir anlayışa sahip olan kimse. O, sadece, zahirde gördüğünü görür.. Baska bir şey
göremez. Hali anlatıldığı gibi olana ne gösterebiliriz?
Hasıl-ı kelâm: Her kim, anlattığımız şekilde, özünü anlarsa, Allah’ın gayrını
göremez!
Nefsini bilmeyen, anlamayan kimse;o da, Allah’ı göremez!
Kısa bir cümle: Her kap, içinde ne varsa, onu
dışa sızdırır.Analtılan mana, hepten bir cümleye sığabilir.Ama biz, anlatabilmek için; mevzuu, açtıkça açtık.Anlayan anladı. Anlamayan için bunun birkaç
mislini yazsak; yine faydası olmaz. O kimse ki; özünden bir şey göremiyor; ona ne bir şey anlatılabilir,ne de o, bir şeyi anlar ve idrâk eder. Ama, bunun
aksine; bir kimse ki, içten özlü bir görgü sahibidir,işte anlatılanları o anlar ve idrâk eder..
***
O kimse ki, anlatılan manada bir vuslat haline
ermiştir. Ona: Bir işaret yeter.. Vuslat ne şeydir;
bilmeyen vâsıl olamaz.. Öğretilmek, anlatılmakla, bir şeye erdirelemez..
***
Sonra,bu işler, ikrar ve takrirle de olmaz. Hatta, akılla da olmaz! Ancak fazileti tam, ermişliği sabit
bir zata teslimle olur. İş bu zat, kendisine gelen gönül hastalarına karşı bir hazakat sahibi olmalıdır. İşte hali
böyle olan bir zat; saliki, nuru ile hidayete erdirebilir. Ancak bunun himmeti ile salik yetişir. Allah-ü Taâlâ, teslim olan salikin vaslını dilerse. Vasfını kısaca
anlattığımız ZAT, iyi bir delil olabilir. Allah-ü Taâlâ’dan başarı
dileriz!! (Amin Amin Amin!)
Ta ki, sevip hoşlandığını bize iletsin.. Sözde.. işte.. ilimde.. nurda.. hidayette.. Bütün bu işlerde, „O“ndan başarı dileriz..Çünkü „O“, her şeye kadirdir. Dualara icabet „O“nun hakkıdır..
***
Allah-ü Taâlâ; efendimiz, Muhammed’e salât eylesin ki o, bize bir müjdecidir. Yanlıştan sakındırandır. Keza „O“nun âline de, ashabına da; Allah-ü Taâlâ’dan salât dileriz.Çünkü bunlar, değerli ilimlerin sahibidir...
-SON-
* * * * * * *
* * * * *
* * *
*
ALLAH RESULU Hz.Muhammed Mustafa Ahmed-i s.a.v için:
"Cezallâhu anna seyyidenâ Muhammeden ma huve ehluh"
Anlamı:
"Allah’ım Efendimiz Muhammed’e lâyık olduğu şekilde ihsanda bulun bizim tarafımızdan, biz O´nu değerlendirmekten âciziz…"
Hz.Muhiddin Arabi´nin „Mirat-ül İrfan“ isimli bu eseri „oku“yan, ve mutlaka daha net, daha kolay, daha sade ve yakın anlamak isteyen arkadaşlara www.ahmedhulusi.com sitesindeki „Hz.Muhammed´in açıkladığı ALLAH“ isimli eseri de tavsiye ederiz!
Ayrıca bu dosya´daki „Özel Not“ olarak yapılan ilaveler, orijin „Mirat ül İrfan“ kitabında yok!.. Konuya yakınlık ve sıcak ilgi verilsin diye, bazı ayet, hadis ve eren sözleri ilave edilmiştir!
Selam ve sevgiler...
Aşk ile ya Hu!
***
SufiCaN
Almanya, ULM.
25.12.2007
Update:
01.01.2017